ชื่อเดือนทั้ง 12 ของญี่ปุ่น
โดยปกติแล้ว ญี่ปุ่นจะเรียกเนับเดือนกันตามลำดับแบบง่ายๆเช่น เดือน 1 เดือน 3 แต่จริงๆแล้วก็มีชื่อเดือนอย่างที่บ้านเราเรียกมกราคม หรือ เมษายนอยู่ คนญี่ปุ่นสมัยใหม่ก็ไม่ค่อยรู้กันเพราะไม่ค่อยมีใครใช้กันแล้ว ส่วนตัวผมคุ้ยเพราะสนุกดี ฮา เรื่องมันเริ่มมาจากอนิเมมิโกะเดือนสิบนี่ล่ะ โดยชื่อทั้ง 12 เดือนของญี่ปุ่นจะมีดังนี้ครับ
เดือน 1月 - 睦月（むつき）มุทสึกิ
เดือน 2月 - 如月 または 衣更着（きさらぎ）คิสะระงิ
เดือน 3月 - 弥生（やよい）ยาโยอิ
เดือน 4月 - 卯月（うづき）อุทซึกิ
เดือน 5月 - 皐月 または 早月（さつき）สัทสึกิ
เดือน 6月 - 水無月（みなづき）มินะซึกิ
เดือน 7月 - 文月（ふみつき）ฟุมิสึกิ
เดือน 8月 - 葉月（はづき）ฮะซึกิ
เดือน 9月 - 長月（ながつき）นางะสึกิ
เดือน 10月 - 神無月（かんなづき）、出雲地方では神在月（かみありつき）คันนะซึกิ หรือพื้นที่อิซึโมะเรียกว่า คามิอะริสึกิ
เดือน 11月 - 霜月（しもつき）ชิโมะสึกิ
เดือน 12月 - 師走（しわす、しはす）ชิวะสึ หรือ ชิฮะสึ
โดยแต่ละเดือนก็มีประวัติความเป็นมาเหมือนกันครับ ไม่พูดมากเริ่มจากเดือนแรกกันเลย
เดือน 1月 - 睦月（むつき）มุทสึกิ
โดยความหมายตามคันจิแล้ว 睦 หมายถึงมิตรภาพ การเชื่อมโยง เดือนนี้เป็นเดือนแรกของปีซึ่งคนในครอบครัวจะมารวมตัวกัน ซึ่งหมายถึงเทศกาลขึ้นปีใหม่นั่นเองครับ
เดือน 2月 - 如月 または 衣更着（きさらぎ）คิสะระงิ
ซึ่งถ้าตามความหมายคันจิชื่อที่สอง衣更着 นั้นมีคนให้เหตุผลว่า衣(き)更(さら)着。衣類をさらに着る月。ซึ่งหมายถึงการใส่เสื้อผ้าเพิ่มอีกชั้นหนึ่ง ที่เป็นแบบนี้เพราะว่าเดือนที่สองนั้นยังมีความหนาวเย็นจากฤดูหนาวอยู่ (ผมเข้าใจว่ามันเป็นกลางฤดูหนาวมาตลอดเลยนะเนี่ย หิมะจะตกก็ช่วงเดือนนี้) เพราะฉะนั้นเลยยังคงใส่เสื้อผ้าหลายชิ้น ซึ่งพอเข้าเดือนที่สามอากาศจะเริ่มอุ่นขึ้นครับ
เดือน 3月 - 弥生（やよい）ยาโยอิ
คนไทยหลายคนน่าจะคุ้นชื่อนี้ อาจเป็นเพราะเป็นชื่อร้านอาหาร (ฮา) สังเกตไหมครับว่าคันจิตัวหลังเป็นตัว 生 ที่เกี่ยวกับการกำเนิด นั่นเพราะเดือนนี้อากาศเริ่มอบอุ่น อีกเดี๋ยว（弥－いよいよ）พวกต้นไม้ใบหญ้าก็จะงอก（生）แล้ว
เดือน 4月 - 卯月（うづき）อุทซึกิ
เป็นเดือนที่ดอกอุทซึกิ（卯の花）จะบานครับ (ซากุระและดอกไม้ส่วนใหญ่ก็จะบานต้นเดือนนี้ล่ะครับ) นับว่าเป็นเดือนที่เข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิอย่างเต็มตัว
เดือน 5月 - 皐月 または 早月（さつき）สัทสึกิ
เป็นเดือนที่เริ่มปลูกข้าว （早苗－ซานาเอะ หมายถึงการปลูกข้าว）ครับผม
จริงๆแล้วที่ผมมานั่งเขียนเรื่องนี้เพราะอยู่ดีๆ ก็สงสัยว่า นามสกุล ซาโอโตเมะ早乙女 นี่มาจากอะไร พอคุ้ย google ดูก็ปรากฏว่า นอกจาก早乙女 จะอ่านว่าซาโอโตเมะได้แล้ว ยังมีคันจิอีกกลุ่มที่อ่านว่า ซาโอโตเมะ ได้ด้วย คือ五月女 ซึ่งมีคนตอบไว้ว่า สาเหตุที่五月女 อ่านว่า ซาโอโตเมะ ได้นั้น เพราะ 早乙女 นี่หมายถึง หญิงสาวที่ปักชำข้าวในเดือน5 五月女 ที่มีความหมายตรงตัวตามคันจิเลยก็คือ หญิงสาว（女）เดือนห้า（五月） จึงอ่านได้ว่า ซาโอโตเมะ นั่นเองครับ
Credit : http://www.bionet.jp/2010/06/taue/
เดือน 6月 - 水無月（みなづき）มินะซึกิ
ตามความหมายคือ เดือน（月）แห่ง（な）น้ำ（水）ซึ่งเสียง なตรงนั้นภาษาในสมัยก่อนหมายถึง の ซึ่งใช้แสดงที่มา คือ水の月 นั่นเองครับ (ปล. ตัวคันจิ 無 อ่านว่า なしที่แปลว่า ไม่มีนั้น ไม่ได้เกี่ยวข้องทางความมายอย่างใดครับ เอามาแทนเสียง な เฉยๆ)
เดือน 7月 - 文月（ふみつき）ฟุมิสึกิ
ความหมายของเดือนนี้จะเกี่ยวเนื่องกับเดือน5 ครับ แน่นอนว่าเรื่องข้าว ปลูกแล้วก็ต้องผลิดอกออกรวง แต่ตัวคันจิคิดว่าเป็นการเล่นคำเสียงฟุมิของ 文 กับคำกริยา 含(ふ)み ที่แปลว่า รวม ครับ
เดือน 8月 - 葉月（はづき）ฮะซึกิ
เป็นเดือนที่ใบไม้（葉）จะเริ่มร่วง （落ちる）ครับ ซึ่งเดือนนี้ใบไม้จะเริ่มเปลี่ยนสี และร่วงหล่น ก็คือการเริ่มต้นของฤดูใบไม้ร่วงนั่นเอง (ทำไมมันยังร้อนอยู่ล่ะ...หรืออาจเป็นเพราะสมัยก่อนฤดูใบไม้ร่วงมาตอนเดือนแปด??)
เดือน 9月 - 長月（ながつき）นางะสึกิ
เป็นเดือนที่เริ่มมีช่วงกลางคืนที่นานขึ้นครับ （秋の夜長の月）ซึ่งช่วงนี้จะเข้าฤดูใบไม้ผลิแล้ว (แต่นับตามสมัยนี้น่าจะเป็นช่วงปลายเดือน)
เดือน 10月 - 神無月（かんなづき）、出雲地方では神在月（かみありつき）คันนะซึกิ หรือที่แถบอิซึโมะจะเรียกกันว่า คามิอะริสึกิ
เป็นเดือนแห่งเทพเจ้า （神(かみ)な月）ซึ่งเป็นเดือนที่เทพเจ้าทั้ง 8 ล้านองค์ จะมารวมกันที่ศาลเจ้าอิซึโมะ ทำให้ไม่มีเทพเจ้าคุ้มครองประเทศ เหลือแค่เทพเจ้าเอบิสึไว้องค์เดียว ดังนั้นเดือนนี้จึงหมายถึงเดือนที่ไม่มีเทพเจ้า (神-เทพเจ้า , 無-ไม่มี) แต่ทางพื้นที่แถบอิซึโมะจะเรียกว่า神有月（かみありつき）ซึ่ง 有(あり) นั้นแปลว่า มี ตรงข้ามกับ無(なし) ที่แปลว่าไม่มี ตามที่กล่าวมาข้างต้นแถบอิซึโมะจึงเรียกเดือนนี้แปลกไปจากถื่นอื่นครับ
เดือน 11月 - 霜月（しもつき）ชิโมะทสึกิ
เดือนที่เริ่มมีน้ำค้างแข็ง คือเข้าสู่ช่วงฤดูหนาวของญี่ปุ่น霜が降りる月 แปลว่า เดือนที่น้ำค้างแข็งตก นั่นเองครับ
เดือน 12月 - 師走（しわす、しはす）ชิวะสึ หรือ ชิฮะสึ
เป็นเดือนสุดท้ายซึ่งเป็นช่วงปลายปีที่จะเฉลิมฉลองการทำงานที่เหน็ดเหนื่อยมาตลอดทั้งปี เดินสายพบญาติ เป็นเดือนที่ยุ่งวุ่นวาย ซึ่งมีคำเปรียบเทียบว่า年末で師も走るほど忙しい月 แปลว่า เดือนที่วุ่นวายถึงขนาดครูอาจารย์ยังต้องวิ่งเลย
ก็จบทั้ง 12 เดือนเพียงเท่านี้ครับ ถ้าผิดอะไรตรงไหนทักท้วงได้นะครับผม
Credit
http://ja.wikipedia.org/wiki/日本の暦
http://detail.chiebukuro.yahoo.co.jp/qa/question_detail/q1130863761
